To co łączy Cię z Twoim rówieśnikami, to fakt, że każdy z Was po raz pierwszy staje przed zadaniem przygotowania ustnej prezentacji na egzamin maturalny z języka polskiego. Skoro tak....to warto skorzystać z profesjonalnych rad osób, które sztukę tworzenia tego rodzaju prezentacji opanowali do perfekcji, mając już wieloletnie doświadczenie.
RADA Nr 1: Dobrze wybierz temat prezentacji!!!
Wydaje się proste? Nic bardziej mylnego!Wybór tematu, chodź wydaje się najprostszą rzeczą w całej "machinie" przygotowania prezentacji, niesie za sobą największe konsekwencje. Zły wybór tematu, to kolejne miesiące "męczenia" się z własną maturą. Wielu z maturzystów wybierając temat kieruje się pierwszym wrażeniem: bo fajnie brzmi, bo oryginalny, bo ciekawy jak np: "Eksperymenty i skandale w sztuce XX wieku. Omów na przykładach różnych tekstów kultury (literatura i inne dziedziny sztuki)", "Fantasy jako opowieść o światach nierzeczywistych. Przedstaw temat na wybranych przykładach filmowych i literackich", czy "Tematyka piosenek i wierszy z repertuaru Marka Grechuty. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów".
Żaden z tych tematów nie jest zły, jednak są dużo bardziej wymagające od tematów np: "Różne sposoby ukazywania rewolucji w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach", "Portret kobiety w literaturze i sztuce w wybranej epoce, lub konwencji artystycznej. Analiza dzieł", czy "Sposoby ujęcia motywu tęsknoty w wybranych utworach literackich".
Od czego więc uzależnić wybór tematu?
Przede wszystkim musisz zapytać samego siebie, czego oczekujesz. Czy chcesz jedynie zdać maturę (nie ważne na ile pkt), czy może chcesz "zabłysnąć" przed komisją i wiesz jako to zrobić (czyt. z wypracowań masz co najmniej 4)?
Dla leniwych polecamy prostsze i popularniejsze motywy takie jak: motyw kobiety, wsi, miasta, wojny, przyjaźni, miłości, wędrowca, tęsknoty, samotności, Boga, buntu, metamorfozy, zbrodni, czy rycerza itp. Dużo łatwiej będzie Wam przygotować prezentację i resztę czasu poświęcić na przedmioty, które są Wam potrzebne na studia.
Maturzystom, którzy chcą "zabłysnąć" przed komisją radzimy "sprawdzenie" tematu przed jego ostatecznym wyborem. Musicie pamiętać, że im bardziej oryginalny temat wybierzecie, tym ciężej będzie wam znaleźć materiały oraz pomoce w jego stworzeniu. Pamiętajcie również, że tematy "wąskie", czyli opierające się na twórczości np jednego poety, piosenkarza wymagają z reguły głębszej analizy i interpretacji.
Zwracajcie uwagę na szczegóły. Jeśli w temacie macie podany np: konkretny przedział czasowy jak: XIX-XX wiek, czy na podstawie epoki romantyzmu i pozytywizmu, to wtedy do tematu np: "Sposoby ujęcia motywu ojca i syna w literaturze XVI-XVII wieku. Omów na wybranych przykładach." - nie możecie wybrać utworu Elizy Orzeszkowej - "Nad Niemnem", ani "Przedwiośnia" Stefana Żeromskiego. Również w przypadku tematu: "Motyw kobiety w literaturze XIX i XX wieku" - musicie zwrócić uwagę z którego rocznika są książki, na podstawie których chcecie dokonać interpretacji tematu. Innym ograniczeniem (tym samym tylko inaczej nazwanym) jest np: Omów motyw cierpienia w literaturze romantyzmu i pozytywizmu. To oznacza, że decydując się na Inny Świat, czy Treny Kochanowskiego, nie spełniacie kryterium tematu. Wielu waszych kolegów z poprzednich lat popełniło ten prosty błąd. Zdarzało się również, że Wasi koledzy wybierając temat prezentacji maturalnej zbagatelizowali jego część zawierającą prośbę, aby odnieść się do sztuki. Jeśli w twoim temacie maturalnym zawarta jest taka prośba, to prócz omówienia wybranej literatury musisz się oprzeć na np: malarstwie, filmie, rzeźbie, muzyce.
Z doświadczenia wiemy, że najwięcej problemów sprawiało Waszym starszym kolegom analiza i interpretacja dzieł sztuki: malarstwa, muzyki ale przede wszystkim rzeźby. Również tematy z kategorii "Języka", które z reguły są bardziej wymagające: satyra, komizm, groteska, retoryka, propaganda, język sportowców, gwara młodzieżowa itp. nie były proste w analizie. Wynika to głównie z faktu, że w szkołach średnich relatywnie mało czasu poświęca się językowi. Trudno więc młodemu człowiekowi, który ma zazwyczaj podstawowe narzędzia, dokonać rzetelnej interpretacji twórczości Stanisława Grochowiaka pod kątem użytych środków językowych.
Wszystkim maturzystom jak i swoim klientom doradzamy tematy związane z literaturą. Wiemy, że wielu z Was specjalnie "ucieka" od tych motywów, na rzecz tematów związanych z językiem. Zgoda. Prezentacje maturalne z zakresu Języka faktycznie mogą być ciekawsze. Macie również większe pole manewru i kreacji interesującej prezentacji z udziałem np muzyki. Ale pamiętajcie o naszej wskazówce. Wybierając motyw z zakresu literatury zwiększacie swoje szanse na to, że chociaż w części wasz temat pokryje się z tym na maturze pisemnej z języka polskiego. To oznacza, że będziecie mieć przewagę nad Waszymi kolegami, bo np wybierając motyw Holocaustu do egzaminu ustnego, jesteście "specjalistami", w tym zakresie, a temat z poprzednich lat jak np: "Na podstawie podanego fragmentu utworu Hanny Krall Zdążyć przed Panem Bogiem przedstaw przemyślenia Marka Edelmana o możliwościach godnego życia w czasach Zagłady i różnych poglądach na temat godnej śmierci." - nie sprawiłby Wam większego kłopotu.
Poniżej publikujemy kilka tematów z języka polskiego z poprzednich lat (poziom podstawowy i rozszerzony), abyście sami zorientowali się, że mamy rację ; )
- "Na podstawie podanych fragmentów komedii Moliera Świętoszka scharakteryzuj głównego bohatera oraz omów postawy Orgona, Kleanta i Elmiry wobec tytułowej postaci."
- "Porównaj konwencje literackie podanych tekstów. Zwróć uwagę na wykreowane w nich przestrzenie i bohaterów literackich."
- "Porównaj obrazy życia ludzkiego przedstawione w podanych fragmentach. Zwróć uwagę na kreację osoby mówiącej oraz funkcję motywów czasu i natury."
- "Na podstawie podanych fragmentów poematu Adama Mickiewicza Pan Tadeusz scharakteryzuj i porównaj postacie Zosi i Telimeny."
- "Na podstawie fragmentu I tomu powieści Władysława S. Reymonta Chłopi scharakteryzuj Bylicę i jego relacje z córkami. Co mówi los Bylicy o losie starych ludzi w społeczności lipieckiej?"
- "Metafora drogi w powieści "Kamień na kamieniu" Wiesława Myśliwskiego."
grupa.team6@gmail.com
RADA Nr 2: Mam temat i co dalej...???
90% Waszych kolegów popełniało w tym miejscu jeden z podstawowych błędów. Po wyborze tematu, zamiast zastanowić się nad konwencją pracy, czyli postawieniem tezy, wybierali literaturę podmiotu. Oczywiście, że można wcześniej wybrać literaturę podmiotu np: Boską Komedię, Nie-Boską Komedię, Kordiana oraz Kubusia fatalistę i jego pana do tematu "Motyw wędrówki bohatera literackiego. Na wybranych przykładach omów jej dosłowny i metaforyczny sens" i potem zastanawiać się jak połączyć te utwory w
jedną całość - lub jakby to wyraźniej powiedzieć "nagłowić się" trochę. Można również wcześniej zastanowić się i postawić tezę jak np: "Motyw wędrówki pełni w literaturze funkcję poznawczą, symboliczną oraz metafizyczną" i wtedy do tak postawionej tezy wybrać pasującą literaturę podmiotu jak: Boska Komedia, Nie-Boska Komedia, Kordian, Mały Książę oraz Przypowieść o Synu Marnotrawnym.
Pewnie zastanawiasz się teraz, jak postawić tezę w Twojej prezentacji oraz czym ona właściwie jest?
Teza to nic innego jak twierdzenie, które chcesz udowodnić lub obalić w czasie prezentacji, na podstawie argumentów (literatury podmiotu), którą wybrałeś. Teza jest również pewnego rodzaju uściśleniem - ukierunkowaniem badań, które przeprowadzasz nad swoim tematem.
Prezentacja maturalna ma służyć nie tylko wykazaniu się wiedzą na dany temat, ale przede wszystkim umiejętnościami ANALIZY tematu na podstawie dobrze DOBRANEGO materiału. Powinniście się wykazać umiejętnością STAWIANIA tezy i jej OBRONY. Częstym błędem w tworzeniu tezy jest powtórzenie tematu prezentacji – tylko, że innymi słowami. Wybierając temat: "Motyw miłości w literaturze", niektórzy tworzą tezę na wzór: "Różne obrazy miłości", albo "Twórcy ukazują miłość w literaturze" lub "Miłość jako uczucie jest piękne"…itp. Żadne z tych zdań nie można nazwać tezą – raczej widocznym brakiem umiejętności jej stawiania.
Teza ma służyć uściśleniu wybranego motywu i skupieniu się na jednym z jego wątków – w taki sposób aby możliwe było jego udowodnienie np.: "Poeci ukazują miłość jako uczucie piękne, uniwersalne i niezłomne na przestrzeni wieków". To bardzo prosta teza. Jeśli czujecie się na siłach, to zawsze można spróbować czegoś odważniejszego.
Zamów wzór pracy maturalnej już dziś!!!
grupa.team6@gmail.com
